خاطرهای از نادر ابراهیمی؛«تا این قلم قلم بشه، دست آدم قلم میشه»
احسان عباسلو با اشاره به خاطرهای از زبان نادر ابراهیمی گفت: ایشان میگفت قلم خطاطی خوبی داشتم که از دستم افتاد و شکست. نشستم برای این قلم به گریه کردن. وقتی همسرم دلیل ناراحتیام را پرسید جواب دادم، «تا این قلم قلم بشه، دست آدم قلم میشه»و این جمله نادر در ذهن من ماند. پس نویسندگان نو قلم و علاقمند به داستان نویسی باید بدانند داستان نوشتن یک فرایند است و باید آنقدر بنویسند تا داستان شکل بگیرد.
تاریخ ارسال : 1403/7/7
نشست تخصصی داستان ویژه جشنواره فرهنگی هنری «اتقان» با حضور مجتبی نورانی، سارا عرفانی، تیمور آقامحمدی، احسان عباسلو و فرزانه فخریان یکشنبه عصر،۲۵ شهریوردر سالن صفارزاده برگزار شد.در ابتدای این نشست، سارا عرفانی دبیر بخش داستان و داستان کوتاه، گفت: اولین بار است که به داستان در قالب جشنوارهای با محوریت کار پرداخته شده است و ما در این جلسه قصد داریم به این سوال بپردازیم که آیا داستان در اولین دوره «اتقان» موفق بوده و آیا داستانها و آثار این بخش توانستند آن مفاهیمی که باید را منتقل کنند یا خیر.
از بازنمایی فرهنگ کار برای نسل جوان تا رسیدن به خودباوریدر ادامه برنامه، مجتبی نورانی دبیر ستاد نهضت ملی ارتقاء فرهنگ کار اظهار داشت: توجه به ارتقای فرهنگ کار در همه محیطهای کاری میتواند اثرگذار باشد.وی ادامه داد: وقتی میخواهیم مفهومی در جانها اثرگذار باشد باید از هنر استفاده کنیم. در فرهنگ کار هم این مورد صدق میکند، چون ابزار هنر میتواند مفهوم فرهنگ کار را بهتر و خاصتر منتقل کند.نورانی تاکید کرد: از نظر من فرهنگ کار به معنای کار درست را به درستی انجام دادن است. درواقع، انسان باید نسب به کاری که میخواهد انجام دهد، شناخت پیدا کند. موقعیت را هم درست بشناسد و کار را در آن موقعیت، درست انجام دهد تا ثمره خوبی داشته باشد.دبیر ستاد نهضت ملی ارتقاء فرهنگ کار عنوان کرد: ما در گذشته فرهنگ کار متعالی داشتیم و امروز نیز نیاز داریم با مطالعه دست نوشتهها، داستانها و سرگذشت اساطیر گذشته فرهنگ کار را برای نسل جدید بازنمایی کنیم تا خودباوری آنها افزایش پیدا کند.نورانی ادامه داد: اینکه نسل جوان امروز خیلی علاقمند به انجام کار نیست، یک واقعیت است. در خیلی از محیط های کار، کار وجود دارد و کارفرما دربه در دنبال کارگر متخصص است اما آن فردی که با کیفیت مناسب و با تخصص کار انجام دهد را نمی تواند به راحتی پیدا کند یا اصلا نیروی کار با چنین مشخصاتی نیست و این در دنیا مبتلابه است.در یک گزارش خواندم در دنیا حدود سه میلیارد نفر درگیر بازیهای کامپیوتری هستند و جز افرادی که از همین راه درآمدزایی میکنند، بقیه فقط به این ورطه کشیده شدهاند.وی با اشاره به برگزاری جشنواره «اتقان» و به صورت خاص بخش داستان این رویداد، اظهار داشت: کار شما در اینحا، سرآغاز بسیار خوبی است که نویسندگان ما به این حوزه وارد شوند و ما در نظر داریم شرایطی را فراهم کنیم که دوستان دسترسی به اطلاعات داشته باشند و اینها را تبدیل به داستان کنند.
نورانی با اشاره به فتوتنامه های قدیم در بازار اظهار داشت: خروجی آدمها بافرهنگ کاری بالا، وجدان کاری، خدا محوری و تمام ۲۴ مولفه گفته شده برای این جشنواره، باعث پیشرفت و افزایش سرمایه اجتماعی می شود. در واقع فرهنگ سازمانی به دنبال تدوام بخشیدن به حیات سازمانی است، اما افزایش فرهنگ کار، باعث ارتقای حیات و امنیت اجتماعی شده و بن رشد جامعه منجر میشود و این خود باید باعث افزایش سرمایه اجتماعی است.
خاطرهای از «نادرابراهیمی» و یک قلم شکسته در ادامه این برنامه، احسان عباسلو، نویسنده و داور جشنواره «اتقان» در بخش داستان و داستان کوتاه بیان داشت: در خصوص کیفیت داستانها باید بگویم، داستان نویسی هم نوعی کار است که باید درست انجام شود. داستان نویسی آداب خود را دارد. ما در این جشنواره داستان کوچک و داستان کوتاه داشتیم.حجم خوب آثار رسیده به ما نشان میدهد که شرکت کنندگان داستان را می فهمند. اما باید توجه کرد برداشتن قلم و گذاشتن کاغذ جلویمان و از تجربه و خاطره نوشتن، داستان خلق نمیکند.این نویسنده ادامه داد: یک روز در خانه نادر ابراهیمی بودیم، خاطرهای تعریف کرد. ایشان میگفت قلم خطاطی خوبی داشتم که از دستم افتاد و شکست. نشستم برای این قلم به گریه کردن. وقتی همسرم از من دلیل ناراحتیام را پرسید جواب دادم، «تا این قلم قلم بشه، دست آدم قلم میشه»و این جمله در ذهن من ماند. پس نویسندگان نو قلم و علاقمند به داستان نویسی باید بدانند داستان نوشتن یک فرایند است و باید آنقدر بنویسند تا داستان شکل بگیرد.
این داور جشنواره اتقان ادامه داد: بسیاری از داستانها که به دست ما رسیده، خوب بود ولی ایجاز و سادگی، خصوصیات داستان کوچک است که بخشی از دوستان شرکت کننده آن را رعایت نکرده بودند. همچنین باید توجه داشت عدم اعتقاد به ویراستاری بسیار به داستان آسیب میزند، پس نمیتوان بدون طی فرآیند و کنترل کیفی متن و یکسان سازی زبان قصه آن را تبدیل به داستان کرد.این نویسنده اظهار داشت: فرهنگ کار، محور مشخص در این جشنواره بود. پس تمام شرکت کنندگان محتوای خوبی تولید کردهامد، اما به فرم آوردن آن محتوا مشکل بخشی از آثار رسیده به ما بود. در داستان کوتاه هم یک مقدار ، وحدت تاثیر آلن پویی را نداشتیم و حاشیه روی ها زیاد بود. وی در پایان گفت: جذابیت و لذت از ارکان اصلی داستان است که نویسندگان و به ویژه نوقلمان باید به آن توجه کنند.
محور جشنواره، مسأله نویسنده شود در ادامه این برنامه، تیمور آقامحمدی، نویسنده و دیگر داور جشنواره «اتقان» اظهار داشت: یک جشنواره دو هدف را می تواند را دنبال کند. یکی شناسایی استعدادها و نخبگانی که امکان کمتری برای شناخته شدن و ارائه آثار آن ها وجود داشته است. دومین هدف هم، میتواند خلق اثر هنری باشد.این نویسنده ادامه داد: اگر جشنوارهای در خصوص فرهنگ کار است و می خواهد توجهها را به این نکته جلب کند که چنین موضوع پراهمیتی وجود دارد که می توان به آن پرداخت، رعایت مباحث فنی و فرم داستان نیاز نویسنده و از الزامات آن است. وی در ادامه گفت: با توجه به موضوعی بودن جشنواره باید توجه کرد، آیا ما به عنوان نویسنده و شرکت کننده در این جشنواره نسبت به موضوع فرهنگ کار، حس مسأله بودگی داریم یا خیر. این میتواند به ما کمک می کنند که اثر خوبی خلق کنیم. وقتی این احساس ایجاد شود و ما دیگر به داستان تنها به عنوان یک ابزار نگاه نمی کنیم که صرفا بخواهیم آن را ارائه دهیم.
وقتی از این مرحله گذر کنیم، میتوانیم از تجربه زیسته خود استفاده کنیم و از درون خودمان به آن نگاه کنیم پس توصیه و پیشنهاد من به نویسندگان نوقلم این است هم از تجربه زیسته هم از تجربه های دیگران در نوشته ها و داستان هایشان استفاده کنند.
جذابیت بومی نویسی در داستانهای «اتقان»در ادامه این نشست تخصصی، فرزانه فخریان نویسنده و دیگز داور «اتقان» گفت: از زمان خواندن آثار، جهان بینی نویسندگان فعال نسبت به حوزه کار را که بررسی کردیم خیلی تنوع دیده نشد. موضوعاتی مثل خلق کار، اخلاق کار، جایگاه هر شخص در عرصه کار بود و تنوع در این باره در آثار نویسندگان به عنوان مهمترین کنشگران ادبی کم بود.وی در ادامه اظهار داشت: اما بومی نویسی در این داستان ها آن هم به موازات اینکه ما در جهان ۱۴۰۳ زندگی می کنیم، برای ما بسیار ما اهمیت داشت و در برخی آثار بسیار جذاب بود.ولی متاسفانه بخشی از داستانها به مرحله آفرینش ادبی نرسیده و آن هم به دلیل عدم صرف وقت کافی و عدم به کار گیری صحیح از زبان ادبی درست است.نویسندهها ، وقتی قصه ای را مینویسید باید به آداب نوشتن از اول تا آخر احترام بگذارند، چون قصه نوشتن با قصه گفتن متفاوت است.در بخش دیگری از این نشست، عباسلو اظهار داشت: داستاننویسی مثل مربی گری فوتبال است .کلمات هم خاصیت خود را دارند و داستان فرایند و حاصل گزینش، چینش، ویرایش است.در واقع،شما مربی داستان خود هستید بنابراین مای مخاطب باید آنچه در ذهن شماست را روی کاغذ ببینیم. اجزای داستان باید به قدری قشنگ باشد که نمای کلی آن را قشنگ نشان دهد یعنی هر اجزایی در داستان باید تا پایان تأثیرگذار باشد به ویژه وقتی که داستان کوتاهتر و موجزتر است. درضمن انتخاب هدفمند در داستان بسیار مهم است. همچنین ریتم زبانی و گزینش در این مهم، بسیار مهم و حیاتی است.
در ادامه این نشست تخصصی، داوران این جشنواره به سوالات حضار و شرکت کنندگان در این بخش از جشنواره «اتقان» پاسخ دادند و در پایان سارا عرفانی پبشنهاد اضافه شدن طرح رمان به بخش داستان این رویداد را برای دورههای بعد عنوان کرد و فخریان نیز، اظهار امیدواری کرد که بخش کودک و نوجوان به جشنواره اضافه شود.