حامد مغروری طراح و مدرس دانشگاه : هدف «سوگواره هنر عاشورايي»، ماندگار شدن آثار باشد

حامد مغروری، از جمله هنرمندان جوان و موفق در عرصه هنرهای تجسمی است که همکاری نزدیکی با سوگواره هنرعاشورایی داشته است، او که طراح و مدرس دانشگاه است، علاوه بر تجربه داوری در دوره های گذشته سوگواره، پوستر سیزدهمین دوره این رویداد بزرگ هنری را نیز طراحی کرده است، با مغروری درباره سوگواره و اهداف آن به گفتگو نشستیم .

تاریخ ارسال : 1400/6/15

امسال سیزدهمین دوره «سوگواره هنر عاشورایی» برگزار می شود ، گذشت بیش از یک دهه از شروع فعالیت این رویداد هنری و مذهبی فرصت خوبی است تا به بازبینی آنچه که گذشته است بپردازیم، آقای مغروری می توانیم با این سئوال شروع کنیم که اصلا برگزاری سوگواره هنر عاشورایی چه اهمیتی دارد؟

ببینید  در حال حاضر در سراسر کشور، جشنواره ها و رویدادهای هنری مختلفی با موضوع حماسه بزرگ عاشورا برگزار می شود، در این میان اما، سوگواره هنرعاشورایی که از سوی حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار می شود، از اولین ها بوده و امسال هم سیزدهمین دوره آن در حال برگزاری است که بیانگر ریشه دار بودن آن است.

از نگاه من، سوگواره هنر عاشورایی ، رویداد هنری است که هنرمندان را به قلم زدن در مورد این حماسه بزرگ و ثبت آن وا می دارد ،البته سخنم به این معنا نیست که اگر جشنواره ها و سوگواره ها و ... نباشد هنرمندان کاری در این زمینه انجام نمی دهند، اما بدون شک سوگواره منبعی است برای ثبت آثارهنرمندان امروز ایران در تاریخ ،این رویداد هنری در آینده نشان می دهد که در این سرزمین، در این دوره و در عرصه فعالیت هنرمندانه درباره حماسه عاشورا ، هنرمندان ایرانی چه کارهای ماندگاری را انجام داده اند در حالی که اگر این رویداد نبود شاید بسیاری از آنها به این شکل ثبت نمی شد.

به عنوان کسی که از نزدیک در جریان برگزاری سوگواره هنر عاشورايي بوده اید فكر مي كنيد چه نقاط ضعفي وجود دارد كه با مرتفع شدن آن ها ، سوگواره سريعتر و بهتر رو به جلو حركت مي كند؟

به عنوان کسی که در عرصه هنرهای تجسمی فعالیت می کند و درعین حال در زمینه فعالیت هنرمندانه در زمینه عاشورا دغدغه دارد می توانم بگویم موضوعی که در سوگواره و سایر رویدادهای هنری عاشورایی كمتر به آن توجه می شود این است که استفاده از آثار خلق شده توسط هنرمندان ، تنها در حد برگزاری چند نمایشگاه می ماند و در بیشتر موارد  هدف اصلی هنرمند که وارد شدن اثرش به زندگی مخاطب عام و مردم جامعه است برآورده نمی شود ، این درحالی است که توقع می رود محصولاتی که برای سوگواره خلق می‌شود را سال بعد درهیات ها و تجمعات عاشورایی ببینیم ، توقع هنرمندی که با تمام توان برای خلق یک اثر عاشورایی فعالیت می کند این است که از آن اثر در سطح شهر استفاده شود، فایل های آثار تولیدی اش در اختیار هیات ها قرار گیرد و برای عموم مردم اکران شود نه اینکه فقط برای تماشاي یک عده مخاطب خاص، در گالري ها و نمایشگاه ها قرار داده شود، یا حداکثر اینکه یک کتاب از مجموعه آثار هنرمندان چاپ بشود و این به نظر من، مشکلی است که باید برطرف شود..

  شما چه پیشنهادی در این زمینه دارید؟

  ببینید وقتی این آثار تاثیر گذارهستند که در سطح شهر، درهیات ها و حتی در روضه های خانگی دیده شوند، باید تدبیری اندیشیده شود تا آثار تولید شده توسط هنرمندان به صورت رایگان در اختیار مردم قرار بگیرد، آنوقت است که  کار درست انجام شده است.

پیشنهادم به طور مشخص این است که مركزي مانند حوزه هنری كه امكانش را دارد بیاید و یک سایت ایجاد کند تا فایل باکیفیت آثار برگزیده در سوگواره در آنجا قرار گیرد، هم جلوی سوء استفاده برخی سودجویان که بدون اجازه اقدام به انتشار آثار هنرمندان می کنند گرفته می‌شود و هم مخاطب عام به آثار با کیفیت و پرمحتوا دست پیدا می کند.

 حتی شاید بشود بودجه ای از طرف سوگواره هنر عاشورایی برای خرید آثار هنرمندان اختصاص داده شود تا این آثار با رضایت خالق اثر، به رایگان در اختیار مردم قرار گیرد، این مبلغی که هنرمند برای خرید اثرش دریافت می کند، پول هنگفتی نیست اما« برکت» زندگی اش می شود واو هم بیشتر تشویق می شود تا در این مسیر، کار تولید کند،اگر به این مدل برخورد شود ، کارهای خوب را می شود در اختیار مردم قرار داد، در غیر این صورت، چنين رويدادهاي بزرگ هنري،  فقط در جمع آوری آثار خلاصه مي شود و اتفاق خاصی نمی افتد، علاوه بر فضای مجازی، می شود آثار را به فضای اماکن مذهبی برد و به ماندگاری آنها کمک بیشتری کرد.

در این باره بیشتر توضیح می دهید؟

 حوزه هنری انقلاب اسلامی و سازمان ها و نهادهاي مشابه آن مي توانند با متولیان برخی از اماکن مذهبی و مخصوصا حرم های متبرکه  وارد مذاکره شوند و از آنها درخواست كنند که آثار هنرمندان  بر دیوارهای این اماکن حک شود، من به عنوان یک هنرمند وقتی خوشحال می شوم که اثرم فراتر از پوستر و رسانه ها در اختیار مردم قرار گرفته باشد، وقتی که اثرم از طریق حک شدن بر دیوار حرم در قلب مردم بنشیند یعنی به هدفم رسيده‌ام، اين كار علاوه بر آن مي تواند نشان دهد كه هنردر دوران جمهوري اسلامي تا چه حد با تكيه بر هنر اصيل ايراني پيشرفت داشته است، آثار هنري دوران ما آن ميزان اعتبار دارد كه بتواند در كنار هنر دوره صفويه و قاجاريه قرار گيرد.

علاوه بر این، می توان به راه حل های دیگری برای ماندگار شدن اثر اندیشید مثلا اینکه می شود با همکاری با مجسمه سازان کاری کرد که اثرهای تاپیوگرافی سوگواره با هنرمجسمه سازان در هم آمیخته شده و تبدیل به یک اثر ماندگارتر شود، می شود این اثر  با فلز کار شود و در میادین شهر در معرض دید همه مردم قرار گیرد.

بعنوان یک داور و هنرمند حرفه ای چه توصیه هایی را برای شرکت کنندگان دارید؟

 نكته اول اينكه ،‌هنرمندی که اثری عاشورایی و برای ابراز ارادت به امام حسین خلق می‌کند، باید بداند كه او جداي از آنكه قرار است در يك رقابت شركت كند به احترام حماسه عاشورا بايد اثری در خور شان آن بزرگان بیافریند، هنرمند باید وقت و خلاقیت زیادی صرف کند تا به موضوع از زوایای دیگری نگاه کند، باید از ظواهر بگذرد و به باطن روشن این واقعه برسد.

نكته دوم اينكه هنرمند  برای خلق اثر، بهتر است بیشتر به صورت محتوایی  به واقعه عاشورا نگاه كنند تا اثر دلنشین تر وبهتری تولید شود و بهتر به جان مخاطب بنشیند.  یک کار جامع ، قوی و مفهوم گرا مي تواند نظر همه را چلب كند.