تناسب فرم و خط در جذب مخاطبان کتیبه تاثیرگذار است
داور بخش پرچم و کتیبه چهاردهمین سوگواره هنر عاشورایی گفت: برای اینکه یک کتیبه غنی، وزین، ماندگار و جذاب برای مخاطب شود باید به تمام جزئیات در تناسب فرم و خط توجه کرد.
تاریخ ارسال : 1401/8/15
فاطمه اخوان داور بخش پرچم و کتیبه چهاردهمین سوگواره هنر عاشورایی در گفتگو با ستادخبری این سوگواره گفت: کتیبه به عنوان هنر تلفیقی ایرانی، زبان خط و نقش است که با ریشه و قدمت زیاد یک پروژه علمی و هنری در سوگواره هنر عاشورایی محسوب می‌شود.
وی اظهار کرد: آنچه برایم همیشه اهمیت داشته این است که کتیبه و کتیبه‌نگاری در کشور ما سبقه تاریخی دارد و از گذشته آنچه به عنوان نکته اعتقادی به منصه ظهور گذاشته می‌شده و در مراسم مذهبی نمود پیدا می‌کرده، به محتوای مهمی اشاره داشته است. گاه بر اساس روایت و گاه بر اساس توصیه بزرگان از اذکار در کتیبه‌ها استفاده می‌شده یا بر اساس ذوق، سلیقه و فرهنگ، محتوایی مرتبط با آن فضای مذهبی مورد توجه قرار می‌گرفته است.
داور بخش پرچم و کتیبه چهاردهمین سوگواره هنر عاشورایی با تاکید بر اینکه در کتیبه مهمترین بحث و موضوع از قدیم، سید الشهدا، کربلا و محرم بوده است، گفت: در کتیبه‌ها محتوا، اصل جریان است بنابراین باید نقش و تزئین در خدمت آن قرار گیرد تا محتوا جلوه‌گری بهتری داشته باشد. بر همین اساس در جریان کتیبه‌نگاری برای سوگواره نیز محتوا اهمیت بسیار زیادی دارد و باید غنای خوبی داشته باشد.
وی با بیان اینکه نقش و تزئین بعد از محتوا اهمیت پیدا می‌کند و بیشتر جایگاه مکمل را در کتیبه دارد، اظهار کرد: از نظر بصری و علمی ثابت شده که تناسب میان محتوا، فرم و نقش یکی از مهمترین نکات در کتیبه است و اگرچه در همه هنرها بخصوص در هنرهای سنتی و کتیبه‌نگاری هنرمندان ایرانی به صورت آکادمیک، علمی و رسمی این قوانین را ننوشته‌اند اما به صورت خودآموز و با چشم تربیت شده، ضوابط خاصی را رعایت می‌کنند که به معنای اهمیت تناسب میان فرم و محتوا در آثار است.
اخوان درباره نکاتی که شرکت‌کنندگان در بخش پرچم وکتیبه چهاردهمین سوگواره هنر عاشورایی باید در نظر بگیرند تصریح کرد: با ورود هنرهای مدرن و تلفیق میان هنرها، در برخی از فروشگاه‌های ادوات مذهبی شاهد آثاری پرنقص در هماهنگی فرم ومحتوا هستیم یعنی گاه به قدری فرم و نقش در تولیدات پررنگ شده که محتوا به چشم نمی‌‌آید و گاه به قدری آثار نامتناسب هستند که خط اصیل ایرانی را در کنار نقش و نگار مدرن و فانتزی می‌بینیم.
وی افزود: با تلفیق دنیای تکنولوژی ومدرنیته و ورود گرافیک افراد توانسته‌اند چندین نقش را با هم ترکیب کنند اما گاه عدم تناسب باعث شده که نقش‌ها از حالت اصیل ایرانی خارج شود و آسیبی به این فضا وارد کنند.
داور بخش پرچم و کتیبه چهاردهمین سوگواره هنر عاشورایی همچنین با اشاره به اینکه استفاده از هنر سنتی در فضای مدرن به واسطه ورود تکنولوژی شروع شده اما جای کار زیادی دارد، تاکید کرد: برای اینکه یک کتیبه غنی، وزین، ماندگار و جذاب برای مخاطب شود باید به تمام جزئیات در تناسب فرم و خط توجه کرد.
وی درباره نقش سوگواره هنر عاشورایی در تولید آثار بدیع و جدید گفت: سوگواره به واسطه کارشناسی و داوری‌هایش کمک می‌کند تا نوآوری‌های جدید اتفاق افتد که البته این امر به معنای خارج شدن از چارچوب نیست.
اخوان بیان کرد: از آنجاکه کتیبه با اعتقاد، آیین و فرهنگ مردم عجین شده و آدم‌ها وابسته به سنت‌ها و فرهنگ‌هایشان هستند بنابراین هر آنچه به چشمشان آشنا باشد طبیعتا برایشان دلنشین‌تر است بنابراین اگر بتوانیم استفاده درست و گرافیکی از هنرهای سنتی با ارائه جدید داشته باشیم که هم تکراری نباشد،هم از اصالت غنی برخوردار باشد و هم مخاطب را به یاد سنت و فکر اصیل بیندازد، بیشتر می‌توانیم توجه نسل جدید را به این هنر جلب کنیم.
وی درباره موضوع بخش پرچم وکتیبه در سوگواره هنر عاشورایی تشریح کرد: اربعین بحثی دو جانبه است یعنی هم موضوعی اعتقادی محسوب می‌شود و هم حرکتی جهانی است. نکته موجود در طراحی کتیبه‌ها این است که از سویی غنای هنر به کار رفته در کتیبه مثل خوشنویسی و نقش و نگار یا نوع پارچه و هنر تکه دوزی و گلدوزی و... فرهنگ و آیین‌های مختلف را نشان می‌دهد که این تنوع بسیار جذاب است و از سویی دیگر زبان و هنر مشترک در میان جوامع مختلف است
داور بخش پرچم و کتیبه چهاردهمین سوگواره هنر عاشورایی با بیان اینکه گاه کتیبه با این نگاه طراحی می‌شود که در حرکت جهانی نماد مشترک و وحدت آفرین باشد، گفت: ما یکسری نمادهای ملی و یکسری نمادهای بین‌المللی داریم که استفاده از رنگ‌های نمادین مشترک یا نماد جهانی در ایجاد ارتباط با مخاطب جهانی تاثیر بسیار زیادی دارد و به طرح دلنشین برای تمام افراد منتهی می‌شود.
وی در پایان سخنانش تاکید کرد: معتقدم بحث فرم، نقش و رنگ با رفتن به سراغ نمادهای بین‌المللی و مشترک که برای همه مردم جهان دارای مفهوم است، معنا پیدا می‌کند. در حقیقت با نگاه علمی و کارشناسی می‌توان از این المان‌ها در کارها استفاده کرد تا برای هر مخاطبی جذاب باشد.
گفتنی است، چهاردهمین سوگواره هنر عاشورایی در قالب 5 بخش پوستر و تایپوگرافی، نقاشی (دیجیتال و کلاسیک)، نقاشیخط، پرچم و کتیبه و کمیک استریپ برگزار خواهد شد.