گودرزی دیباج در مراسم اختتامیه سوگواره هنر عاشورایی: هنر عاشورایی به همه بشریت متعهد است
تاریخ ارسال : 1391/09/18
مرتضی گودرزی دیباج (مدیر مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری) طی سخنانی در مراسم اختتامیه هفتمین سوگواره هنر عاشورایی بر لزوم توجه هنرمندان به پیام كربلا تاكید كرد.
به گزارش پایگاه خبری حوزه هنری گودرزی دیباج، با اشاره به نمادهای به كار رفته در حسینیه ها و هیات های مذهبی،گفت: هر ساله با فرا رسیدن ماه محرم، متولیان و برپاكنندگان خیمه‌ها و حسینیه‌ها كه حتی در معابر و فضاهای عمومی نیز گونه‌هایی از آنها را می‌بینیم با استفاده از پرچم‌ها، عناصر، اشیاء و تصاویر مختلف آنها را تزیین می‌كنند كه اغلب نمادینند و ساده‌ترینشان پارچه‌ای سیاه كه سطوح بزرگ را می‌پوشاند و مقدم بر دیگر عناصر است.
وی ادامه داد: گروهی نیز هر ساله برای اماكن عزاداری، مشغول تهیه و تولید پرچم‌ها و تصاویر و عناصر تزئینی مذكور هستند تا به مراسم عزاداری ایام محرم برسد. در این میان افراد با ذوق و هنرمندان نیز یا بر اساس ذوق و احساس درونی و انگیزه های اعتقادی – دینی و یا به سفارش نهادهای رسمی و حقیقی و حقوقی اقدام به خلق آثاری می‌نمایند كه اندكی از آنها را با مسامحه می‌توان اثر هنری نامید.
گودرزی با اشاره به این كه تقریباً غالب تركیب‌بندی آثار از نمادها و عناصر تكراری كه اگرچه نشانه‌اند اما بیشتر از هر چیز به رئالیسم واقعه كربلا اشاره كرده‌اند تشكیل می‌شوند، عنوان كرد: معمولاً یك موتیف، تصویر و طرح و یا نماد طراحی شده به شدت مورد استفاده خیل كثیری از نقاشان و طراحان قرار می‌گیرد و انتظار از جامعه هنری كشور مبنی بر نوآوری در این زمینه بی‌پاسخ می‌ماند. اگر آثار شبه هنری و یا نیمه موفقی نیز مشاهده شود به مجموعه‌ای از مضامین و موضوعاتی می‌پردازند كه صرفاً به مسائل روایی كربلا اختصاص می‌یابند.
مدیر مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری گفت: در بخشهای مختلف كشور و در محافل هنری سخن از هنر عاشورایی رانده می‌شود و همایش‌هایی هم برپا می‌گردد. اما آیا سخن از هنر عاشورایی و انتظاری كه از آن می‌رود صرفاً خلق آثاری است كه به واقعه عاشورا و مسائل پیش آمده در كربلا بپردازد؟ آیا استفادة هزار باره از نخل و پرچم و شمشیر و نوشتن كلمه‌هایی مانند یا حسین (ع)، یا ثار‌الله و نظایر آن بر پهنة پوسترها و بنرها و پرچم‌ها و آثاری از این دست پاسخگوی نیاز بشر به مسائل پیرامون واقعه كربلاست؟
او تصریح كرد: قطعاً برای پاسخگویی به چنین پرسشی باید به خود واقعه كربلا و جان مایه پیام آن رجوع كرد و اینكه چه مسائل، جهان‌بینی و تفسیری از هستی و دین و انسان، زمینه‌های چنین واقعه‌ای را فراهم كرد. انگیزه‌های اولیه امام (ع) برای قیام چه بود و چرا علیرغم اینكه می‌دانست كه در عالم واقع- و نه در ساحت حقیقت- به پیروزی فیزیكی دست پیدا نمی‌كند با این حال دست به چنین قیامی زد؟ چرا آنچه كه می‌بایست در كربلا و پس از آن بگذرد توسط امام حسین (ع) به دقت تمام طراحی و اجرا شد و در واقع همة عناصر و شخصیت‌ها به نوعی چیده شدند.
وی افزود: پیام امام حسین (ع) با این همه دقت و طراحی هوشمندانه در چینش یك صحنه برای تمامی تاریخ چیست؟ آیا پیام حسین (ع) همانی نیست كه هنرمندان باید واسطة انتقال آن به مردم باشند؟ آیا استفاده از نمادها و موتیف‌های تصویری تكراری حاوی همین پیامهاست؟ آیا مبارزه بر علیه ظلم، تذكر به جایگاه انسان، تذكر به غایت هستی و معاد، تكریم انسان، مبارزه با جهل، برملا كردن چهرة زور و زر و تزویر، آزمایش بزرگِ انسان و آزمایش انسانِ بزرگ و یكبار دیگر تبریك خداوند به خلقتی اینچنین به خود، همگی و همگی پیامهای عاشورا نیست كه برای انسان و زندگی او در فاصلة میان دو عاشورا به ودیعه گذاشته شده است؟
گودرزی با تاكید بر این كه هنر عاشورایی و هنرمند عاشورایی لزوماً به واقعة فیزیكی و روایی كربلا متعهد نیست، اظهار كرد: هنر و هنرمند عاشورایی به پیام كربلا و سوزی كه حسین (ع) بر سینه داشت و به عطشی كه او بر بیان حقیقت داشت هم متعهد است و از این منظر هنر عاشورایی به انسان و همة بشریت متعهد است.
وی در پایان سخنانش گفت: هنر عاشورایی هنری است راهنما، متذكر، بیداركننده، ظلم‌ستیز، آگاهی‌بخش، بشارت‌دهنده، همراه و همگام و پیرو ولایت امام معصوم (ع) و البته زیبا، محكم و هنرمندانه. آنچنان كه دشمنان نیز این ویژگی ساختارمدارانه هنری آن را نتوانند انكار كنند. به همین دلیل هر اثری كه در افق معنایی و مفهومی كربلا و پیامهای آن قرار گیرد و متغیرهای لازم هنری را نیز داشته باشد هنری عاشورایی و در نتیجه حتماً هنری متعهد است.